Skarby drewnianej architektury sakralnej – odsłona XXX

Bonarówka

Cerkiew greckokatolicka pw. Pokrow Przeświętej Bogarodzicy, obecnie rzymskokatolicki kościół filialny pw. Opieki Matki Bożej z XVII w.

Na północ od Krosna znajduje się kilkanaście miejscowości tworzących niegdyś specyficzną „wyspę rusińską”, która zachowała się pośród najwyższych wzniesień Pogórza Dynowskiego. Kres jej istnieniu przyniosły deportacje w latach 40. XX w. Pozostało kilka cerkwi świadczących o dawnych mieszkańcach tej ziemi.

Najurokliwszą z tutejszych świątyń drewnianych jest cerkiew pw. Opieki Bogurodzicy z XVII w., która swój ostateczny kształt zyskała w 1841 r. Twórcą tej przebudowy był cieśla Ioan Lisko. Po 1947 r. została przejęta przez wiernych rzymskokatolickich. Obecnie służy jako kościół filialny pw. Przemienienia Pańskiego należący do parafii w Żyznowie.

W nawie strop deskowany z fasetą. W pozostałych pomieszczeniach stropy płaskie, również deskowane. Na stropach i ścianach zachowały się polichromie Pawła Bogdańskiego z 1898 r. Na stropie prezbiterium fryz wykonany w 1933 r. przez Pawła Zaporiżskiego, jednego z żołnierzy Symona Petlury, który po wojnie polsko-bolszewickiej trafił do obozu internowania w Pikulicach pod Przemyślem, a po uwolnieniu zamieszkał tam i założył pracownię.

Prezbiterium i część ścian nawy powstały w XVII w. Remont i przebudowa z 1841 r. zmieniły wygląd świątyni kompletnie. Wysiedlani w latach 40. XX w. część wyposażenia cerkwi zabrali ze sobą do nowej ojczyzny.

Świątynia jest orientowana, zewnętrznie dwudzielna. Nawa połączona jest na słup z trójbocznie zamkniętym prezbiterium. Nawę i prezbiterium pokrywa dach kalenicowy, wieżę słupową brogowy. Wszystkie trzy części wieńczą niewielkie pozorne wieżyczki sygnaturkowe.

Staraniem gminy odnowiony został w 2008 r. dawny cmentarz greckokatolicki. Znajduje się on na wzniesieniu powyżej cerkwi. Odnowiono 38 nagrobków, z których najstarszy pochodzi z 1902 r. Na kilkunastu nagrobkach zachowały się czytelne nazwiska zmarłych.


https://sad.podkarpackie.travel