Skarby drewnianej architektury sakralnej – odsłona XXI

Świątkowa Wielka

Dawna greckokatolicka cerkiew filialna pw. św. Michała Archanioła z 1757 r. Obecnie rzymskokatolicki kościół filialny.

Cerkiew pw. św. Archanioła Michała zbudowana została w 1757 r. z fundacji Piotra Paszkiewicza, właściciela Świątkowej. Pierwotnie stała ponoć za potokiem, lecz została przeniesiona na nowe miejsce z powodu problemów z dotarciem wiernych do cerkwi podczas wysokiego stanu wody.

Świątynię remontowano w XVIII, XIX i XX w. Wieżę dostawiono zapewne podczas remontu w 1796 r., zaś zakrystię w 1833 r.

Świątkowska cerkiew jest klasyfikowane jako łemkowska typu północno-zachodniego, wariant starszy. Orientowana, konstrukcji zrębowej, trójdzielna. Przy północnej ścianie prezbiterium/wiwtara znajduje się zakrystia. Dachy brogowe, łamane, zwieńczone neobarokowymi pozornymi wieżyczkami sygnaturkowymi. Wieża o konstrukcji słupowej, o pochyłych ścianach, z izbicą, zwieńczona jest przysadzistą pozorną wieżyczką sygnaturkową. Słupy wieży obejmują narteks. W latach 50. XX w. dolną część słupów wycięto z powodu przegnicia i zastąpiono betonowymi cokołami. Konstrukcję wieży otacza zachata. W 1967 r. odkryto fragmenty portalu z datą 1757. Podczas remontu w 2014 r. dokonano odtworzenia zewnętrznego malowania świątyni. Dominuje kolor niebieski i zielony, zaś arkadowanie podkreślone jest czerwienią.

W środku wyjątkowo barwna polichromia figuralna i ornamentalna z XVIII w., częściowo przemalowana w XIX w., o cechach barokowych Kopuła nawy ze ściągiem krzyżowym ozdobionym rzeźbionym ornamentem sznurowym. W narteksie znajduje się strop płaski równie bogato ozdobiony. Na nim wyobrażenie proroka Eliasza na ognistym rydwanie. W prezbiterium znajduje się ołtarz z XVIII w. ze współczesnym obrazem. W nawie nad narteksem XVII-wieczna ikona Sądu Ostatecznego. Na ścianie północnej nawy zawieszono wielosferową ikonę Pasji z lat 40. XVII w. Zachowała się również kamienna kropielnica z XVII w.


https://sad.podkarpackie.travel/