Skarby drewnianej architektury sakralnej – odsłona XXI

Liskowate

Dawna greckokatolicka cerkiew parafialna pw. Narodzenia NMP. Cerkiew wzniesiona prawdopodobnie w 1832 r.

Pierwotna świątynia wzmiankowana była już w 1564 r. Obecna drewniana cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia Bogurodzicy zbudowana została w 1832 r. lub − jak uważa część badaczy − wcześniej, zaś wówczas tylko została gruntownie zmodernizowana i przebudowana.

Po 1951 r. cerkiew stała opuszczona lub służyła jako magazyn na nawozy sztuczne. Wnętrze uległo wówczas dewastacji. W latach 60. przeprowadzono gruntowny remont świątyni – niestety niektórych elementów nie udało się zrekonstruować. W 1973 r. budynek zamieniono na kościół rzymskokatolicki i do lat 90. służył jako kościół filialny parafii w Krościenku.

Jest to jeden z nielicznych w Polsce przykładów archaicznej architektury ruskiej, zaś w regionie bieszczadzkim zaledwie jeden z czterech zachowanych obiektów zbudowanych w stylu bojkowskim prostym.

Świątynia jest orientowana, zrębowa, o węgłach na obłap z ostatkami, częściowo pobita gontem. Zewnętrznie wyraźnie trójdzielna, pokryta łamanymi dachami namiotowymi. Prezbiterium przykrywa łamany dach kalenicowy. Nad narteksem oddzielne pomieszczenie, architektoniczny relikt dawnej odrębnej kaplicy-cerkwi. Wejścia od strony zachodniej oraz południowej. Od południowej strony drzwi z XIX-wiecznymi okuciami i zamkiem. Dachy pokryte gontem. Wokół cerkwi daszek okapowy, wsparty na belkach zrębu. Na nadprożu południowego wejścia napis cyrylicą. Dach namiotowy nad nawą główną wieńczy kuty krzyż patriarszy. Wewnątrz w nawie sklepienie zwierciadlane, spięte dwoma skrzyżowanymi tragarzami. W prezbiterium strop z fasetą, w zakrystiach stropy belkowe. Otwór w ścianie dzielącej nawę od prezbiterium prostokątny, o ściętych narożnikach.

Oryginalne wyposażenie nie zachowało się. XVII-wieczne ikony z Liskowatego znajdują się w Muzeum-Zamku w Łańcucie.

Przy cerkwi murowana dzwonnica parawanowa z XIX w. zwieńczona trzema pozornymi wieżyczkami sygnaturowymi. Na cmentarzu grzebalnym kilkanaście zachowanych nagrobków.


https://sad.podkarpackie.travel/