Skarby drewnianej architektury sakralnej – odsłona XIII

Iwonicz

Kościół pw. Wszystkich Świętych konsekrowany w 1464 r. zbudowany został z fundacji Marcina Iwonickiego.

Kościół pw. Wszystkich Świętych zbudowany został z fundacji Marcina Iwonickiego, choć wieść miejscowa niesie, że fundatorem był sam Kazimierz Jagiellończyk. W latach 1564–1634, podczas masowych na tych terenach rekonfesji na kalwinizm, zamieniony został na zbór protestancki. Później ponownie przejął go Kościół katolicki.

Kościół jest konstrukcji zrębowej, orientowany, wybudowany na planie podłużnym. Prezbiterium na rzucie wydłużonego prostokąta zamkniętego trójbocznie z dobudowaną od północy murowaną zakrystią i od południa kaplicą Załuskich. Korpus nawowy szerszy od prezbiterium został rozbudowany od północy i południa o dwie symetryczne kaplice, wybudowane na rzucie zamkniętych trójbocznie prostokątów. Od zachodu wieża w konstrukcji słupowo-ramowej o silnie pochylonych ścianach, mieszcząca kruchtę z nadwieszoną izbicą. Prezbiterium i nawa przykryte dachem dwuspadowym z niewielką wieżyczką na sygnaturkę. Niższe dachy nad kaplicami nawy tworzą rodzaj transeptu. Na kościele założono więźbę storczykową, nad aneksami więźbę płatwiowo-stolcową. Od zachodu główne wejście do świątyni ujęte jest w ozdobny portal z parą drewnianych półkolumn podtrzymujących wolutowy szczyt, mieszczący w niszy wizerunek Matki Boskiej. Nawa i prezbiterium przykryte stropem płaskim z wydatną fasetą. W nawach bocznych stropy kolebkowe.

Wewnątrz prospekt organowy z XVII w., belka tęczowa z grupą Pasji z XIX w. i napisem z datą 1464, zachowane ślady polichromii ornamentalnej z końca XV w. Ołtarz główny, cztery ołtarze boczne oraz ambona pochodzą z XIX w. W kaplicy ołtarz główny i organy datowane na 1549 r. W wyposażeniu świątyni także drewniana chrzcielnica z pokrywą z XIX w., dwie kropielnice z piaskowca, na ścianach epitafia rodziny Załuskich z XIX w. W oknach prezbiterium witraże z 1927 r. z wizerunkami św. Izydora i św. Kazimierza Królewicza.

Podczas działań militarnych w 1915 r. do kaplicy wpadł rosyjski pocisk artyleryjski, który nie eksplodował. Niewypał umieszczono w ścianie – ku pamięci.


https://sad.podkarpackie.travel/