Skarby drewnianej architektury sakralnej – odsłona X

Chmiel

Cerkiew greckokatolicka pw. św. Mikołaja, obecnie rzymskokatolicki kościół filialny pw. św. Mikołaja z 1906 r.

Pierwsza wzmianka o uposażeniu tutejszej cerkwi pochodzi z 1589 r. Obecną drewnianą cerkiew greckokatolicką pw. św. Mikołaja wzniesiono w latach 1904−1906.

Po wysiedleniu ludności w 1951 r. służyła jako magazyn sprzętu OSP. Wyposażenie wnętrza rozkradziono. W 1968 r. obiegła kraj wieść, że Jerzy Hoffman planuje spalenie cerkwi dla potrzeb powstającego wówczas filmu Pan Wołodyjowski. Ludzie sztuki zareagowali spontanicznym protestem. Wówczas powstał w Chmielu, spalony dla potrzeb filmu, Raszków, zaś cerkiew ocalała. W 1969 r. świątynia została zagospodarowana przez społeczność rzymskokatolicką jako kościół filialny parafii w Lutowiskach (obecnie parafia w Dwerniku).

Cerkiew jest orientowana, trójdzielna, konstrukcji zrębowej, oszalowana deskami. Nad nawą kopuła posadowiona na oktogonalnym tamburze. Na jej szczycie oraz na narteksie i wiwtarze niewielkie makowiczki. Świątynię obiega wydatny daszek okapowy, wsparty na wystających ze zrębu belkach. Dachy kalenicowe, pobite blachą.

We wnętrzu znajduje się strop z fasetą, w nawie głównej i w prytworze pozorne sklepienie żaglowe. Oryginalne wyposażenie nie dotrwało do naszych czasów.

Przed cerkwią stoi prowizoryczna dzwonnica z dzwonem z 1932 r., przeniesionym z nieistniejącej już sąsiedniej wsi Ruskie. Przy cerkwi znajduje się interesująca płyta nagrobna. Pierwotnie znajdowała się ona wewnątrz starszej świątyni. Po jej rozbiórce w 1746 r. płyta z epitafium znalazła się poza cerkwią. Umieszczone na niej tajemnicze zapisy i znaki przez lata rozbudzały wyobraźnię historyków i amatorów. Naukowcy rozszyfrowali epitafium w 2004 r.


https://sad.podkarpackie.travel/