Skarby drewnianej architektury sakralnej – odsłona VIII

Blizne

Kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych z XV w. Jeden z kościołów UNESCO na Podkarpaciu

Kompleks kościelny w Bliznem jako doskonale zachowany, bogato wyposażony obiekt architektury drewnianej w 2003 r. został wpisany na Listę światowego dziedzictwa kulturalnego i przyrodniczego UNESCO.

Najwcześniejsza informacja odnosząca się do istniejącego już kościoła parafialnego pochodzi z 1470 r. Wiemy też, że w XVII w. świątynia była okolona wałami obronnymi. Trzeba pamiętać, że dawne świątynie pełniły role nie tylko miejsc kultu, ale też refugium, czyli obiektu, w którym chronili się i bronili mieszkańcy przed napaściami niewielkich oddziałów – zbójeckich, tatarskich, kup swawolnych nieopłaconego żołdactwa itp.

W 1745 r. dostawiono do nawy południową kruchtę i powiększono zakrystię. Rozebrano natomiast podcienia. W XIX i poł. XX w. dokonywano kolejnych remontów i renowacji. Podczas prac konserwatorskich w latach 1964−1971 odsłonięto na ścianach oryginalne, zamalowane w XIX w., pochodzące z różnych okresów polichromie, w tym także gotyckie. W 1549 r. świątynia zyskała bogate zdobienia ornamentalno-figuralne. Dobrze zachowany jest cykl pasji na północnej ścianie prezbiterium. Na południowej widzimy cykl maryjny, zaś na wschodniej Hiob i śmierć Judasza. Strop prezbiterium pokrywa iluzjonistyczna polichromia wyobrażająca kasetony. Najbardziej efektowna jest scena Sądu Ostatecznego z północnej ściany nawy. W 1649 r. wnętrze zostało pokryte nową polichromią − w nawie, na ścianach południowej i zachodniej, powstały wizerunki świętych i ich męczeńskiej śmierci, a pod chórem męczeństwo apostołów: Piotra, Pawła i Jakuba Starszego. Na stropie i parapecie chóru ewangeliści i Ojcowie Kościoła ukazani w medalionach. W 1700 r. powstało iluzjonistyczne przedstawienie kołtryny w prezbiterium, nawiązujące do dawnego płóciennego ozdabiania i ocieplania wnętrz.

Przez wieki zmieniało się również wyposażenie wnętrza. Na początku XVI w. ustawiono późnogotycką nastawę ołtarzową ze sceną Zwiastowania. Pozostałością po niej jest rzeźba Madonny z lat 1515−1520, ponoć inspirowana ryciną samego Albrechta Dürera. Z figurą tą wiąże się ciekawa legenda. Otóż podczas remontów rzeźba, jako że stara, została wyniesiona i schowana na strychu. Wówczas mieszkance wsi przyśniło się, że należy pójść do księdza i poprosić, aby jej dał tę figurę. Kobieta urządziła kapliczkę w dziupli starej lipy i ustawiła tam Matkę Boską. Z czasem rzeźba została uznana cudami słynącą i otoczona kultem. Po pożarze lipy umieszczono ją w nowej kapliczce, a w 1970 r. Matka Boża Łask Pełna – Pani Bliźnieńska powróciła na stałe do świątyni.


https://sad.podkarpackie.travel/

https://www.podkarpackie.travel/pl