Skarby drewnianej architektury sakralnej – odsłona XXVI

Ustjanowa Górna

Dawna greckokatolicka cerkiew parafialna pw. św. Paraskewy, obecnie kościół rzymskokatolicki pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny. Cerkiew wybudowana w 1792 r.

Pierwotna tutejsza cerkiew wzmiankowana była już w 1526 r. Obecną pw. św. Paraskewy postawiono pod koniec XVIII w.

Po wysiedleniu ludności ukraińskiej w 1951 r. długo stała opuszczona. Mieszkańcy wsi już w latach 50. starali się o przejęcie cerkwi na potrzeby liturgii rzymskokatolickiej. Nie uzyskali jednak zgody władz. Ostatecznie doszło do przejęcia świątyni przez Kościół rzymskokatolicki i obecnie jest ona nadal użytkowana jako rzymskokatolicki kościół parafialny pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Niestety prowadzone w świątyni prace remontowe istotnie wpłynęły na jej wygląd.

Ustjanowska cerkiew to świątynia orientowana, konstrukcji zrębowej, trójdzielna. Całość jest oszalowana gontem, zaś przedsionek deskami. Konstrukcję pokrywają dachy kalenicowe. Nawę główną zwieńcza pozorna wieżyczka sygnaturowa, z krzyżem greckim. Nad wiwtarem natomiast znajduje się niewielka makowiczka.

We wnętrzu strop płaski, belkowy. Chór muzyczny nadwieszony.

Część dawnego ikonostasu znajduje się obecnie w Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, jednakże większość wyposażenia cerkiewnego zaginęła w latach 50. XX w. Ozdobą wnętrza jest dziś rokokowy ołtarz główny z XVIII w. przeniesiony tutaj z kościoła w Hoczwi. W zwieńczeniu ołtarza rzeźby Matki Bożej Niepokalanie Poczętej oraz Adama i Ewy przy drzewie poznania dobra i zła. W polu głównym umieszczono kopię cudownego obrazu Matki Bożej z Sokala, przywiezionego tu przez przesiedleńców pochodzących z tamtych terenów. We wnętrzu znajduje się także kropielnica kamienna z datą 1862. Na belce tęczowej widnieje napis: Anno Domini 1792.

Przy cerkwi stoi murowana kaplica grobowa – zdewastowana w latach 50. XX w. Na przycerkiewnym cmentarzu zachował się do dziś tylko jeden nagrobek. Nieopodal bramki stoi współczesna dzwonnica słupowa.


https://sad.podkarpackie.travel/