Skarby drewnianej architektury sakralnej – odsłona VII

Wisłok Wielki

Cerkiew greckokatolicka pw. św. Onufrego, obecnie rzymskokatolicki kościół parafialny pw. św. Onufrego z 1850 – 1854 r.

Tutejsza cerkiew była greckokatolicką świątynią parafialną pw. św. Onufrego. Pierwotna cerkiew wzmiankowana była w 1744 r. Obecną świątynię wzniesiono w latach: 1850–1853. Budowla pełni rolę kościoła od 1948 r. Górne pomieszczenie wieży nad narteksem pełni rolę miniaturowego muzeum.

Cerkiew jest budowlą zrębową, orientowaną, trójdzielną o narteksie niewyodrębnionym w bryle. Do prezbiterium dostawione są dwie zakrystie. Dach pod wspólną kalenicą, dwuspadowy. Połacie dachu otaczają po bokach konstrukcję wieży. Na prezbiterium, nawie i babińcu pozorne wieżyczki sygnaturowe. Wieża nad narteksem jest konstrukcji słupowo-ramowej. Narteks otacza zachata pełniąca funkcje składziku.

We wnętrzu na stropie nawy głównej scena zesłania Ducha Świętego. Na ścianach polichromia figuralna przemalowana w latach 80. XX w. Nad oknami malowidła imitujące gotycki maswerk. Na belce pomiędzy nawą i narteksem znajduje się data ukończenia budowy – 1845. Ikonostas z XIX w., architektoniczny, dwustrefowy, z neorokokowymi ornamentami. W strefie ikon namiestnych ikony: Maryi z Dzieciątkiem i Chrystusa oraz św. Mikołaja Cudotwórcy i św. Onufrego. Ciekawostką jest fakt „niekanonicznego” układu ikony Maryi i Chrystusa, które zamieniono stronami. Ikona ma ślad po przestrzeleniu. Po wojnie ktoś wtargnął do cerkwi i strzelił do darochranitielnicy. Kula, przebiwszy ją, trafiła w wiszącą wówczas na ścianie prezbiterium ikonę Matki Bożej.

Carskie wrota są ażurowe, złożone z ornamentów roślinnych, z tondami, w których Ostatnia Wieczerza i czterej ewangeliści. Diakońskie wrota są ażurowe z tondami przedstawiającymi Zwiastowanie i Chrystusa w Ogrójcu. W ołtarzu znajduje się ikona Matki Bożej z Dzieciątkiem z końca XIX w.

Przed świątynią stoi pochodząca zapewne z końca XIX w. dzwonnica murowana, dwukondygnacyjna, na rzucie kwadratu, pokryta dachem namiotowym z cebulastym hełmem.

Cerkiew otoczona jest cmentarzykiem i murkiem z łamanego kamienia.


https://sad.podkarpackie.travel/