Skarby drewnianej architektury sakralnej – odsłona II

Smolnik

Cerkiew greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła z 1791 r.

Drewniana cerkiew greckokatolicka pw. Archanioła Michała wzniesiona została w 1791 r. Zbudowano ją na miejscu pierwotnej – spalonej przez Tatarów – świątyni wzmiankowanej już w 1589 r. W 2013 r. cerkiew została wpisana na Listę światowego dziedzictwa kulturalnego i przyrodniczego UNESCO.

W 1951 r. dawni mieszkańcy wsi zostali wysiedleni. Domy rozebrano, a w opuszczonej cerkwi składowano siano. Wówczas pobielono wapnem kopułę i ściany, niszcząc polichromię. Wyposażenie cerkiewne oraz ikony, które przetrwały, zostały przewiezione do składnicy ikon w Łańcucie.

W latach 1969−1973 prowadzone były przy niej prace remontowe. Wykonywano je ręcznie, tradycyjnymi metodami, bez użycia narzędzi mechanicznych. W 1974 r. świątynię udało się przywrócić do kultu w charakterze kościoła rzymskokatolickiego pw. Wniebowzięcia NMP.

Obecnie świątynia pozostaje jedną z czterech cerkwi tzw. archaicznych, reprezentując tzw. typ bojkowski prosty. Jest budowlą orientowaną, trójdzielną, konstrukcji zrębowej. Górna część pobita gontem, dolna niedawno oszalowana. Całość świątyni obiega wydatny dach okapowy, wsparty na wystających belkach. Prezbiterium, nawa i narteks przykryte są dachami brogowymi z niewielkimi makowicami.

Wewnątrz zrębowa kopuła z widocznymi drewnianymi podciągami. W ołtarzu, za tabernakulum, dekoracja utworzona z carskich wrót pochodzących z Kuryłówki. Wrota w formie winnej latorośli posiadają cztery medaliony z postaciami ewangelistów. Kopuła nad wiwtarem ozdobiona jest polichromią imitującą sklepienie niebieskie Na ścianach polichromia ornamentalna. Chór podwieszony znajduje się na zachodniej ścianie nawy. Obrazy i wyposażenie wnętrza pochodzą z różnych świątyń.


https://sad.podkarpackie.travel/