Skarby drewnianej architektury sakralnej – odsłona II

Lutcza

Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP, obecnie kościół filialny z II poł. XV w.

Pierwsza wzmianka o drewnianym kościele w Lutczy pochodzi z Dzieł wszystkich Jana Długosza. Kościół powstał w XV w. (ok. 1464 r.). Przebudowany został w XVII w., wówczas dobudowano wieżę.

Wiele szczegółów architektonicznych zachowanych w obecnej formie wzmiankowanych było w protokole wizytacyjnym biskupa krakowskiego Jerzego Radziwiłła w 1595 r. W pożarze w 1670 r. zniszczona została wieża. Kościół odnowiono i ponownie konsekrowano w XVIII w. Z tego okresu pochodzą m.in. strop, zaskrzynienia i dach.

Jest to obiekt gotycki, o konstrukcji zrębowej. Do prezbiterium przylega murowana zakrystia. Do nawy zaś dwie kruchty o konstrukcji słupowej. Zachodnia kruchta jest częścią dawnej wieży. Dach wielokalenicowy pokryty jest gontem. Na kalenicy dachu nawy sześcioboczna ażurowa wieżyczka sygnaturkowa. Pod okapem dachu ładne profilowane kroksztyny. Więźba dachowa storczykowa z usztywnieniem wzdłużnym.

W przyjemnym i przytulnym wnętrzu zastosowano stropy z pozornymi zaskrzynieniami wspartymi na słupach. Łuk tęczy spinają dwie fazowane belki z wczesnobarokowym krucyfiksem. Okna w prezbiterium posiadają charakterystyczny tzw. ośli grzbiet. We wschodniej ścianie zaś wycięte jest okienko w formie czterolistnej koniczyny. Z prezbiterium do zakrystii prowadzi XVI-wieczny późnogotycki portal kamienny z laskowaniami. Drzwi żelazne, efektownie okute w kratę z rozetami i kolebkowe sklepienie zakrystii pochodzą z tego samego okresu. W prezbiterium zachowała się ciekawa polichromia figuralno-ornamentalna. Bardzo bogate jest barokowe wyposażenie. W ołtarzu głównym płaskorzeźba Wniebowzięcia Matki Bożej, ambona, prospekt organowy, konfesjonały i ławki. Ołtarze boczne są XIX-wieczne. W 2004 r. na południowej ścianie nawy odkryto ślad zacheuszka pochodzący z czasów konsekracji kościoła.


https://sad.podkarpackie.travel/